Günümüzde, iklim değişikliğinin etkileri arttıkça, hava tahminlerinin doğruluğu ve tutarlılığı hayati bir önem kazanmaktadır.
Bu bağlamda, yapay zekanın (YZ) operasyonel kullanımı, gelecekteki hava tahmin modellerinde devrim yaratacak gibi görünüyor. Türkiye’de, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nün yetkilileri, makine öğrenmesi gibi YZ bileşenlerinin hava tahminlerinde kullanıldığını belirtiyor. Bu yöntemler, özellikle sıcaklık tahminlerinde regresyon analizleri ve Kalman filtrelemesi gibi istatistiki çalışmalarla destekleniyor.
Avrupa Orta Vadeli Hava Tahminleri Merkezi (ECMWF) ve Avrupa Meteoroloji Uyduları İşletme Teşkilatı (EUMETSAT) ile iş birliği içinde olan Müdürlük, YZ temelli model sonuçlarını ve bu alandaki gelişmeleri yakından takip ediyor. Bu sayede, hava tahmin uzmanları, simülasyon programlarından elde edilen verileri çeşitli yöntemlerle düzelterek, daha doğru tahminler yapabiliyorlar.
GELECEĞİN HAVA TAHMİNLERİ
Kurumun tahminlerine ait tutarlılık oranları şu anda yüzde 90’ların üzerinde. Ancak, YZ’nin ilerleyen yıllarda hava tahmin modellerinde daha geniş çapta kullanılmasıyla, 100 metreye kadar hassasiyetle ve daha yüksek çözünürlüklü tahminler mümkün hale gelecek. YZ temelli atmosfer modelleri, kuvvetli meteorolojik olayların yeri, zamanı ve etkisini daha isabetli tahmin etmeyi sağlayacak.
İstanbul Teknik Üniversitesi’nden Prof. Dr. Hüseyin Toros, hava tahminlerindeki tarihsel gelişmeleri ve YZ’nin bu alandaki potansiyelini vurguluyor. Toros’a göre, 1800’lerde başlayan cihaza dayalı ölçümler ve 1960’lardan itibaren bilgisayar teknolojisinin gelişimi, hava tahminlerindeki tutarlılık oranlarını önemli ölçüde artırdı. Günümüzde ise, Sayısal Hava Tahmini (NWP) modelleri, ulusal hava durumu merkezleri tarafından atmosferin gelecekteki durumunu tahmin etmek için kullanılıyor. Toros, rüzgar tahminlerinde YZ kullanımı sayesinde yüzde 11 oranında bir iyileşme sağlandığını belirtiyor.
Bu gelişmeler ışığında, YZ’nin hava tahminlerindeki rolünün artarak devam edeceği ve gelecekteki tahminlerin daha doğru ve tutarlı olacağı öngörülüyor. Bu da, özellikle iklim değişikliğinin getirdiği zorluklarla mücadelede büyük bir avantaj sağlayacak.
