İstanbul'da, 38 hava kalitesi izleme istasyonundan alınan verilere göre, şehrin hava kirliliği tehlikeli boyutlarda. 7 yıl boyunca toplanan verilere göre, hava kirliliği özellikle kanserojen olarak sınıflandırılan partikül madde (PM2.5) açısından ciddi bir tehdit oluşturuyor. Bu veriler, İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa Çevre Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ülkü Alver Şahin tarafından değerlendirildi.
Prof. Dr. Şahin'in belirttiğine göre, PM2.5 partikül maddesi, solunum sistemi üzerinde derin etkiler bırakabilen son derece ince partiküllerden oluşuyor. İstanbul'daki ölçüm noktalarında, Dünya Sağlık Örgütü'nün önerdiği sınır değerlerin iki ila beş katı daha yüksek PM2.5 seviyeleri tespit edildi. Bu durum erken bebek ölümleri, kalp ve solunum rahatsızlıkları ile akciğer kanseri gibi sağlık sorunlarının temel nedenlerinden biri olan PM2.5'in halk sağlığını tehdit ettiğini gösteriyor.
Özellikle taş ocaklarının bulunduğu Sultangazi'de PM10 seviyeleri oldukça yüksekken, sanayi bölgeleri ve yoğun yerleşim alanlarının bulunduğu Esenyurt, Başakşehir ve Tuzla gibi bölgelerde de yüksek konsantrasyonlar gözlemlendi. Ayrıca, trafik yoğunluğunun olduğu bölgelerde de hava kirliliği belirgin şekilde artıyor. Prof. Dr. Şahin, özellikle dizel araçların trafikteki rolünün hava kirliliğindeki artışta belirleyici olduğunu vurguluyor.
Türkiye'de hava kirliliği ile mücadelede atılması gereken adımlardan biri olarak, halk sağlığını koruyucu bir üst sınır belirlenmesi öneriliyor. Ayrıca, trafikteki dizel araç sayısının azaltılması ve elektrikli araçlara geçişin teşvik edilmesi gerektiği üzerinde duruluyor. Özellikle şehir içi alanlarda faaliyet gösteren sanayi tesislerinin hava kirliliğini izlemesi ve önleyici tedbirler alması zorunlu hale getirilmeli.
İstanbul'un sadece bir hava kirliliği izlemekle kalmayıp, kaynaklarını tespit ederek ve önleyici önlemler alarak hava kalitesini iyileştirmesi gerekiyor. Aksi takdirde, şehirdeki hava kirliliği daha da tehlikeli boyutlara ulaşabilir ve halk sağlığını ciddi şekilde etkileyebilir.
