Türkiye’de ocak ayında tüketici fiyatları yüzde 6,70 arttı. Yıllık enflasyon ise yüzde 64,86’ya çıktı. Bu, 14 ayın en yüksek seviyesi oldu. TÜİK ve ENAG verileri arasında da büyük farklar vardı.
TÜİK Verileri
TÜİK, ocak ayı enflasyon verilerini açıkladı. Buna göre, TÜFE ocakta bir önceki aya göre yüzde 6,70 arttı. Aralık ayına göre değişim de yüzde 6,70 oldu. Ocak 2023’e göre artış ise yüzde 64,86 oldu. On iki aylık ortalamalara göre artış da yüzde 54,72 oldu.
Ocakta enflasyon beklentilerinin üzerinde gerçekleşti. AA anketine göre aylık yüzde 6,84, yıllık yüzde 65,07 bekleniyordu. Reuters anketine göre ise aylık yüzde 6,5, yıllık yüzde 64,5 bekleniyordu.
TÜİK, aralık ayında aylık enflasyonu yüzde 2,93, yıllık enflasyonu yüzde 64,77 olarak açıklamıştı.
ENAG Verileri
Enflasyon Araştırma Grubu (ENAG) ise ocak ayı enflasyonunu çok daha yüksek hesapladı. ENAG’a göre, ocakta aylık enflasyon yüzde 9,38, yıllık enflasyon yüzde 129,11 oldu.
ENAG, TÜİK’in kullandığı sepeti ve yöntemi eleştiriyor. ENAG, gerçek enflasyonun TÜİK’in verilerinden çok daha yüksek olduğunu savunuyor.
Enflasyonun Nedenleri ve Sonuçları
Ocak ayında enflasyonu yükselten en önemli faktörler gıda ve sağlık oldu. Gıda enflasyonu yüzde 69,71, sağlık enflasyonu yüzde 17,68 oldu. Lokanta ve oteller grubunda da yüzde 92,27’lik bir artış oldu.
Giyim ve ayakkabı grubunda ise yüzde -1,61’lik bir düşüş oldu. Bu, bir önceki yılın aynı ayına göre en az artış gösteren grup oldu.
TÜİK’in endeksinde 143 temel başlık var. Bunlardan 8’inde düşüş, 4’ünde değişim, 131’inde ise artış oldu. TÜİK, işlenmemiş gıda, enerji, alkollü içkiler, tütün ve altın hariç enflasyonu da hesaplıyor. Buna göre, ocakta aylık enflasyon yüzde 6,85, yıllık enflasyon yüzde 67,68 oldu.
Yüksek enflasyon, vatandaşın alım gücünü düşürüyor. Ayrıca, faizleri, döviz kurlarını ve enflasyon beklentilerini de etkiliyor. Enflasyonun düşürülmesi için ekonomik ve mali politikalarda değişiklik yapılması gerekiyor.
