Türkiye genelinde konut piyasasında yaşanan gelişmeler, Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi’nin (BETAM) son raporunda detaylı bir şekilde incelendi. BETAM’ın “Kiralık ve Satılık Konut Piyasası Görünümü” başlıklı Nisan ayı raporu, konut fiyatlarındaki reel düşüşün ve talepteki gerilemenin sürdüğünü ortaya koyuyor.
Satılık Konutlarda Reel Düşüş
Rapora göre, Türkiye’de satılık konutların metrekare başına düşen ortalama cari fiyatı 28.257 TL olarak belirlendi. Ancak, ülke genelinde ve özellikle büyük şehirlerdeki yıllık artış oranlarında önemli bir azalma göze çarpıyor. İstanbul, Ankara ve İzmir’de yıllık artış oranları sırasıyla %38,8, %51,3 ve %43,6 olarak kaydedildi. Bu oranlar, önceki yıllara kıyasla belirgin bir düşüşü işaret ediyor. İstanbul’da ortalama satılık konut metrekare fiyatı 39.080 TL, Ankara’da 21.250 TL ve İzmir’de 32.631 TL olarak gerçekleşti.
Reel fiyatlar açısından bakıldığında ise, Türkiye genelinde yıllık değişim oranı %16,3’lük bir düşüşle negatif bölgeye geçti. İstanbul’da bu oran %18,3, İzmir’de %15,4 ve Ankara’da %10,9 olarak belirlendi. Bu veriler, ortalama konut fiyatlarının reel anlamda bir önceki yıla göre daha ucuz olduğunu gösteriyor.
Kiralık Konutlarda Durum
Kiralık konut piyasasında ise, marttan nisana kadar olan dönemde cari kira fiyatlarındaki artış, aylık enflasyon oranını aşarak reel kira fiyatlarında bir artışa yol açtı. Ancak, yıllık bazda reel kira fiyatları ülke genelinde %11,2, İstanbul’da %9,7 oranında gerileme gösterdi. Ankara ve İzmir’de ise reel kiralar, bir önceki yıla kıyasla sırasıyla %4,4 ve %5,7 oranında artış kaydetti.
Nisan ayı itibarıyla, Türkiye genelinde ortalama kiralık konut ilan metrekare fiyatı 158,6 TL oldu. İstanbul, Ankara ve İzmir’de yıllık kira artış oranları sırasıyla %53,3, %77,3 ve %79,4’e düşerken, ortalama kiralık konut metrekare fiyatları İstanbul’da 200 TL, Ankara’da 150 TL ve İzmir’de 179,4 TL olarak belirlendi.
Konut Talebindeki Değişimler
2023 Şubat ayında meydana gelen depremin ardından konut talebinde sert bir düşüş yaşandı. Temmuz ayındaki kısa süreli artışın ardından, talep Kasım ayına kadar düşmeye devam etti. Aralık ayında ise konut talebi yeniden artış trendine girdi. Ancak, bu yıl Mart ayında Şubat ayına kıyasla %1,6’lık bir azalma ile 112,4 seviyesine geriledi. Nisan ayında da bu düşüş eğilimi devam etti ve konut talep göstergesi %6 azalarak 105,6 olarak kaydedildi.
BETAM’ın raporu, Türkiye’de konut piyasasının dinamiklerinin sürekli değiştiğini ve bu değişimlerin hem satıcıları hem de alıcıları etkilediğini gözler önüne seriyor. Önümüzdeki dönemde, ekonomik koşullar ve piyasa dinamiklerinin konut piyasasındaki eğilimleri nasıl şekillendireceği merak konusu olmaya devam ediyor.
