İzmir’in tarihi Alsancak Mahallesi, bir zamanlar taş fırınları ve bu fırınlarda pişen lezzetli ekmekleriyle tanınıyordu. Ancak bölgenin simgesi haline gelen taş fırınlar, artan kira maliyetleri ve fabrikasyon üretimle birlikte birer birer kapanarak tarihe karıştı. Alsancak sakini Ali Akuzun, “Eskiden burada insanlar hamurlarını getirir, taş fırınlarda ekmeklerini pişirirdi. O fırınlar sadece birer işletme değil, aynı zamanda bir kültürün parçasıydı. Şimdi ise ne taş fırın kaldı ne de o eski lezzet,” diyerek değişen mahallenin çehresine dikkat çekti.
Yüksek Kiralar Küçük İşletmeleri Yok Etti
Alsancak’ta taş fırın işleten bir arkadaşının fırını neden kapattığını sorduğunu belirten Akuzun, aldığı yanıtı şöyle aktardı: “Arkadaşım, ‘Kira çok yüksek olduğu için kapatmak zorunda kaldık,’ dedi. Taş fırın kapandıktan sonra başka bir yerde de açılamadı.” Bugün Alsancak’ta ekmek satışı yapan yerler olsa da hiçbir işletme ekmeği kendi fırınında üretmiyor. Akuzun, “Eskiden taş fırınlarda pişen ekmeklerin tadını bulamaz olduk. Bu fırınlar yalnızca ekmek değil, mahalle kültürü üretirdi,” dedi.
Dayanışma Kültürü de Tarih Oldu
Taş fırınlar yalnızca lezzet değil, toplumsal dayanışmanın da birer parçasıydı. Akuzun, eskiden fırınlarda kalan satılmayan kurabiyelerin ertesi sabah ihtiyaç sahiplerine dağıtıldığını hatırlatarak, “Bu dayanışma ruhu yoksul aileleri mutlu ederdi. Bugün bu gelenek de yok oldu,” dedi.
Yüksek kira bedelleri ve modern yaşamın getirdiği değişimle birlikte Alsancak’ta taş fırın kültürü tamamen silinmiş durumda. Bölge sakinleri, bu fırınları ve eski lezzetleri özlemle anarken, fırın kültürünün geri dönmesinin zor olduğunu ifade ediyor.
